چه میزان كار باید كرد تا این كم توجهی‌ها جبران شود؟
ریشه مشكلات در زمینه پدافند غیرعامل، فرهنگی است. وقتی با مدیران درباره پدافند غیرعامل به بحث می‌نشینیم، با سه دسته از مدیران طرف هستیم. وقتی می‌گوییم باید پدافند غیرعامل اجرا شود می‌گویند پدافند غیرعامل یعنی چه؟ پس از توضیح ، در جواب ما می‌گویند: توان دشمن فراتر از قدرت ماست و توان خودمان را به شدت ضعیف تصور می‌كنند. این نشان از عملیات روانی موثر دشمن دارد كه به خوبی در توانمندیهای خودش اغراق كرده است، متاسفانه در بخشی از مدیران كشور این نگرش وجود دارد.
برخی از مدیران، از پدافند غیرعامل برداشت نظامی دارند، یكی از مدیران بلند پایه دولتی می‌گفت: شما می‌خواهید پلهای كشور را رنگ و استتار كنید تا از دید دشمن پنهان بماند و از سیستم‌های لیزری پیشرفته دشمن صحبت می‌كرد. در جواب باید گفت : این حرف‌ها متعلق به 50 سال پیش است. الآن در دانشگاه‌های نظامی كشورمان با دقت تحولات نظامی دشمن را مطالعه كرده و توانمندی‌ها و ضعف‌های آنها را بررسی می‌كنند و بر همین مبنا از نقاط ضعف دشمن اطلاع كامل دارند. امروز جنگ‌ها پیشرفته شده و نسل جدیدی از جنگ‌ها در حال وقوع است. این كم اطلاعی باعث می‌شود، مدیران فكر كنند كه انجام چنین اقدامات ولخرجی است! هر چند اکثر از مدیران هم درك مناسبی از پدافند غیرعامل دارند.
باید بپذیریم كه دشمن مطلق نیست و آسیب‌پذیری‌های فراوانی دارد و از طرفی توان ما بالاست. این جملات اعتقاد ماست و هركس به این موارد اعتقاد ندارد، بهتر است به پدافند غیرعامل فكر نكند. باید باور فرهنگی ایجاد شود تا بتوانیم بر مشكلات فائق شویم. باید از سطح مدرسه نسبت به فرهنگ‌سازی و آموزش پدافند غیرعامل اقدام كنیم. در پدافند غیرعامل به شدت جای كار وجود دارد. در پدافند غیرعامل به دنبال كاهش نسبی خسارت هستیم.
اگر به شكل‌گیری مسكن توسط بشر دقت كنیم می‌بینیم انسان در مقابل تهدیداتی چون باد، باران، رعد و برق، سرما و دیگر عوامل، سرپناهی برای خود ساخته، تا از گزند این تهدیدات در امان باشد. این سرپناه، همواره به روز شده تا به خانه‌های امروزی رسیده، در ژاپن، با توجه زلزله‌هایی فراوانی كه در این كشور رخ می‌دهد، هنگام زلزله مردم میز جلوی خود را می‌گیرند تا وسائل روی میز زمین نریزند. ولی در كشور ما اهمیتی به این مسائل داده نمی‌شود و گمان می‌كنند كه زلزله مخرب است و ما نمی‌توانیم برآن فائق شویم.
در بند 10 ماده 121 برنامه چهارم توسعه كه به تصویب مجلس رسیده ، دولت مكلف شده تا در یك برنامه پنج ساله،كاهش آسیب‌پذیری رده‌های حیاتی و حساس كشور را فراهم كند. در سالهای 84 و 85 یك درصد از درآمد هر سازمان می‌بایست صرف پدافند غیرعامل همان سازمان می‌شد. در سال 85 با همكاری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بودجه مستقلی برای بحث در نظر گرفته شد، تا با همكاری سایر سازمانها، برنامه‌های مربوط به پدافند غیرعامل اجرا شود.
به لحاظ قانونی هم، آئین‌نامه اجرایی بند 10 ماده 121 قانون كه به تصویب هیئت دولت و سپس به تائید مقام معظم رهبری رسیده است، تكلیف كرده كه رئیس هر دستگاه و یا نماینده وی مسئول پدافند غیرعامل دستگاه متبوعشان هستند و مكلف‌اند تا آسیب‌پذیری را شناسایی كرده و با برنامه‌هایی كه با هماهنگی كمیته پدافند غیرعامل هماهنگ می‌شود، آسیب‌ها را كاهش دهد و به سمت پایداری و ایستایی ببرد.
سندی با عنوان سند راهبردی پدافند غیرعامل كشور تهیه و به تصویب رسیده است، كه بخش عمده‌ای از طرح جامع در آن پیش‌بینی شده است كه شامل چشم‌انداز و همسو با چشم‌انداز 20 ساله اهداف كلان و بلند مدت،اهداف كوتاه مدت، سیاست‌های اجرایی و راهبرد می‌شود را پیش‌بینی كرده و در اختیار دستگاه‌ها قرار داد شده است تا از آن استفاده كنند.
در مراحل اولیه و ابتدایی كار هستیم ، در اولین مرحله كه رسیدن به یك باور مبتنی بر اینكه «می‌توانیم بر آسیب‌پذیری‌ها غلبه كنیم»، را پشت سر گذاشتیم.
در این زمینه تدبیر مقام معظم رهبری بر مدنظر قرار گرفتن اولویت‌هاست؛ كه این اولویت‌ها بعد از طبقه‌بندی زیر ساختها بدست می‌آید، نقش هر زیر ساخت در پایداری ملی مشخص می‌كند كه این زیر ساخت حیاتی،حساس است و یا فاقد طبقه‌بندی است. تا امروز نزدیك به 70 درصد دستگاه‌هایی كه طبقه‌بندی حیاتی و حساس دارند شناسایی شده و برنامه‌هایشان نهایی شده است و موافقت‌نامه‌هایی هم در این زمینه مبادله شده است.اگر مسیر تداوم داشته باشد و بودجه‌های مناسب را برای كار در نظر بگیرند، طی سه سال آینده بخش عمده‌ای از آسیب‌پذیری زیر ساخت‌های حیاتی كشور مرتفع می‌شود.
مسلماً از سرعت برنامه‌ها راضی نیستیم، به دلیل اینكه عقب‌ماندگی‌های زیادی را در این زمینه داریم. برای رفع مشكلات باید مطابق با نظام مهندسی و برنامه‌ریزی كشور قدم برداریم؛ این نظام تاكید می‌كند كه طرح قبل از اجرا بایستی حتماً مطالعه شود و برای پروژه باید مشاور در نظر گرفته شود، مشاور برای انجام كار زمان خاص خودش را می‌خواهد، زیرا طرح باید توسط مشاور مطالعه شود تا آسیب‌پذیری‌ها را بشناسد و برای رفع آسیب‌ها، راه حل ارائه كند و در نهایت با توجه به نتایج مطالعات مشاور، برنامه اجرایی توسط كمیته پدافند غیرعامل تنظیم شود، زمان بر بودن بخشی از این نظام محسوب می‌شود.
مقام معظم رهبری (مدظله العالی) فرمانده كل قوا در زمینه اجرای طرح‌های پدافند غیرعامل فرمودند: باید بسیجی‌وار عمل كنید. برای حركت بسیجی‌وار و اجرای طرح مقداری عقب هستیم. باید با تمركز و علاقه بیشتر و توجه به تدابیر فرمانده كل قوا سرعت كارها افزایش یابد.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
